28 Ekim-5 Kasım tarihleri arasındaki fuarda yüzlerce yazar binlerce okuruyla buluşma şansı yakaları. Fuarın açılışının 29 Ekim Haftası’na ve son gününün İstanbul Maratonu’na denk gelmesiyle, önceki fuarlara kıyaslandığında katılımın düşük kaldığı görüldü.
YAZARLARIMIZ OKURLARIYLA BULUŞTU
Beylikdüzü TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’ndeki Cumhuriyet Kitapları standında, dün, yazarlarımız Osman Selim Kocahanoğlu, Şükran Soner, Zülâl Kalkandelen ve Barış Terkoğlu, Cumhuriyet Kitapları standında kitaplarını imzaladı. Ayrıca Şükran Soner “Sedef Salonu”nda “66’dan Günümüze Cumhuriyet’ten Tanıklıklar” söyleşisiyle ve Zülâl Kalkandelen “Kınalıada Salonu”nda “Vegan Devrimi ve Hayvan Özgürlüğü” söyleşisiyle okurlarıyla buluştu.
Soner, Türkiye’de Erdoğan liderliğindeki siyasal İslam düzeniyle Cumhuriyet değerlerinin yok edildiğine vurgu yaparak 12 Eylül’den sonra büyüyen karşıdevrim süreçlerini anlattı. Gazetecilik yaşamında, Türkiye’de yaşanan birçok siyasi tanıklıklarını birinci ağızdan anlatarak “Sivil darbe süreçlerinde kaybettiklerimizi hatırlamıyoruz. Bazı şeylere alışıyoruz. Dünyada görülmeyen bir model, görülmeyen bir diktatörlükle bir sivil iktidar doğdu Türkiye’de. Toplumsal reflekslere aykırı bir şekilde seçim kazanıldı. Bir sivil iktidarı eğer kendisi değişiyormuş, kendi içinden yenileniyormuş gibi duyurursanız, onu dünyanın en uzun sivil diktatörlüğüne dönüştürmüş olursunuz” ifadelerini kullandı.
Kalkandelen, tarihsel süreçte hayvan sömürüsünün nasıl ortaya çıktığını anlatarak başladığı konuşmasına “Bilinç sahibi tek canlı insan değil, hayvanların da insanlarla kıyaslanabilecek derecede bilince sahip” vurgusunun yapıldığı 7 Temmuz 2012 tarihli Cambridge Bilinç Deklarasyonu’nun önemine değindi.
ZAFER TOPRAK TÜYAP’TA ANILDI
Bu yıl kaybettiğimiz değerli bilim insanı Prof. Dr. Zafer Toprak aralarında son çıkan Lozan ve İstanbul’un Kurtuluşu’nun da olduğu kitaplarına değerli katkılar sunduğu İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları tarafından düzenlenen söyleşi ile anıldı. Yekta Kopan’ın yönettiği, eşi siyaset bilimci Prof. Dr. Binnaz Toprak ile tarihçi, yazar Doç. Dr. Doğan Çetinkaya’nın katıldığı söyleşide, mevcut eserleri ve 400’ün üzerindeki makalesinin yanı sıra yazmayı planladığı çok fazla alan ve çalışma olduğu vurgulandı. Eşi, paha biçilemez kütüphanesini İBB’nin Metro Han’da Zafer Toprak’ın adıyla açacağı kütüphaneye bağışlayacaklarını açıklayarak “Zafer Toprak’ın olağanüstü bir bilim insanı olduğunu düşünüyor ve bundan gurur duyuyorum” dedi.
TYB VE TYS 100 YILI DEĞERLENDİRDİ
Sağlık sorunu nedeniyle Nermin Abadan Unat söyleşilere katılamadı. Sadece 1 Kasım’daki törene gelerek “Onur Yazarı Plaketi”ni teslim aldı. Fuar boyunca yapılan pek çok panel ve söyleşi arasında Türkiye Yayıncılar Birliği’nin (TYB) yerli yabancı yayıncılarla açık ve kapalı birçok paneli vardı. Metin Celâl’in yönettiği “Yayıncılığın 100 Yılı” panelinde konuşan Metis Yayınları sahibi Müge Sökmen, 1980 darbesinden önce kâğıtta sübvansiyonun olduğu ve SEKA’nın kağıt ürettiği günlerden alarak yayıncılarımızın 21. Yüzyılda içinde bulundukları ağır koşullara dikkat çekti. Sökmen, “Günümüze baktığımızda, dünyada olduğu gibi ülkemizde de gerek inatçı muhalefet geleneği, gerek okurun benzersiz desteği sayesinde yayıncılıkta çeşitlilik yaratan bağımsız yayıncılar varlıklarını diğer ülkelere göre yüksek rakamlarda sürdürüyorlar. Haziran 2021’de TYB ‘Yayıncılık İlkeleri’ni ilan etti. Bu ilkeler arasında fikir özgürlüğü, paydaşlar arasında saygı ve adalet, hakların birlikte korunması gibi noktalar özellikle öne çıkıyor” diyerek daha adil, daha düzenli bir sektöre ulaşmak için, paydaşlar arasında bu çerçevede mutabakat çabalarının artmasını diledi.
EDEBİYATIN YOLU AYDINLIĞIN YOLUDUR
Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) da edebiyatın öykü, roman, şiir, eleştiri gibi önemli dallarını bu alanda ürün veren aralarında Cevat Çapan, İnci Aral, Mustafa Köz, Adnan Özyalçıner’in de olduğu üyeleriyle değerlendirdi. TYS Başkanı Özyalçıner, “Cumhuriyetin yüzyılı boyunca edebiyatımız, sanatımız, dönem dönem baskı altına alınarak yasaklanmış/yasaklanmaktadır. Kitapların toplatılması, yazarların hapse atılması yaşanan bir gerçeklik. Dün olduğu gibi, bugün de. Cumhuriyetin yüzyılı boyunca bütün bu yasaklamalara karşılık edebiyatımız /edebiyatçılarımız işinden caymamıştır. Çünkü edebiyatın yolu, aydınlığın yoludur” diyerek gelecekte de caymayacağının altını çizdi. Köy Enstitülerinin açılmasıyla köy çocuklarının da eğitimdeki fırsat eşitliğinden yararladıklarını ve o sayede enstitülü yazarların köy yaşamını tüm gerçekleri içinde anlatabildiklerini söyledi.
KÖY ENSTİTÜLERİNDE SAĞLIK EĞİTİMİ
Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği’nin TÜYAP’ta 31 Ekim’de düzenlediği “Köy Enstitülerinde Beslenme ve Sağlık Sistemi” başlıklı söyleşide Antalya Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hilmi Uysal, “Sağlık Ekseniyle Köy Enstitüleri – Sağlık Eğitimiyle Canlandırılacak Köy” kitabını yazdıkları Mualla Aksu ve temmuz ayında kaybettiğimiz eğitimci, yazar Pakize Türkoğlu’nu anarak başladı. Uysal, Cumhuriyetin 100 yıllık yolculuğunu Köy Enstitülerindeki eğitim uygulamaları ve özellikle sağlık eksenindeki uygulamaları penceresinden değerlendirdi.
Köy Enstitüsü revirlerinin köy öğretmenlerinin sağlık eğitiminin yapıldığı işlik olarak çalıştığını, köy kökenli öğrencilere koruyucu sağlık bilgisi ve tutumunun kazandırılmasının doktoru, hastabakıcısı, sağlık memuru ve hemşiresiyle “revir” denilen işlikler sayesinde mümkün olduğunu anlattı.
ATTİLÂ İLHAN EDEBİYAT ÖDÜLLERİ
Attilâ İlhan Bilim, Sanat ve Kültür Vakfı’nın, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’nın desteğiyle düzenlediği Attilâ İlhan Edebiyat Ödülleri, 2 Kasım’da TÜYAP Beylikdüzü Fuar Merkezi’nde düzenlenen törenle sahiplerini buldu. “İlk Şiir Kitabı Vakıf Özel Teşvik Ödülü”ne değer görülen Zeynep Tiryaki, ödülünü İsmail Sürücüoğlu’ndan aldı. “Şiir” ödülüne değer görülen Süreyya Berfe’nin ödülünü, Berfe’nin rahatsızlığı nedeniyle Murat Yalçın, şair Metin Celâl’den teslim aldı. “İlk Roman Vakıf Özel Teşvik Ödülü”nün sahibi Devrim Koçak, ödülünü Lâl Ilhan’dan, “Roman” ödülünü kazanan Kerem Eksen ise ödülünü Prof. Dr. Yakup Çelik’ten aldı.
ŞİİR VE ELEŞTİRİ
Broy Yayınevi’nin 2 Kasım’da düzenlediği “Cumhuriyetin 100. Yılında Edebiyata Şiirle ve Eleştiriyle Bakış” başlıklı söyleşide de yazar B. Sadık Albayrak eleştirinin Tanzimat’tan günümüze gelişim evrelerini anlatarak, günümüzde eleştirinin etkisizleşerek yerini kitap tanıtımcılığa indirgendiğini söyledi. Şair Seyyit Nezir de cumhuriyetçi yazarlar ile sosyalist yazarlar arasında bir çatışma olmadığını vurgulayarak Cemal Süreya’nın “Atatürkiye” yazısının üzerinde durdu.
CEVDET KUDRET EDEBİYAT ÖDÜLLERİ
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ile TÜYAP iş birliğinde her yıl edebiyatın farklı bir alanında takdim edilen “Cevdet Kudret Edebiyat Ödülleri”ni kazanan eser belirlendi. Bu yıl “Şiir” dalında verilen ödülün sahibi Everest Yayınları’ndan yayınlanan “Solukdönüm” kitabıyla Cem Yavuz oldu. Yavuz, ödülü Beylikdüzü TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi Heybeliada Salonu’nda, 4 Kasım’da yapılan ödül töreniyle teslim aldı. Elif Sofya, Gonca Özmen, Asuman Susam, Nazmi Ağıl ve Yalçın Armağan’dan oluşan seçici kurul, ödülün Yavuz’a “varlık ve varoluş sorununa dair eleştirel bir sorgulamayı içerdiği, dünya şiirini derinden kavradığı, şiir geleneğimize yenilikçi bir bakışla yaklaştığı ve avangart tutumla katmanlı bir söyleyişi ulaştığı” gerekçesiyle verildiğini açıkladı.